Tìm hiểu chung

Sỏi thận là gì?

Sỏi thận là những tinh thể hình thành từ các chất bên trong nước tiểu ở trong thận. Sỏi thận có thể nhỏ vài milimet đến vài centimet.

Tình trạng hình thành sỏi bên trong thận gọi là bệnh sỏi thận. Những viên sỏi lớn có khả năng lấp đầy bể thận, bít tắt các ống dẫn truyền nước tiểu đến bàng quang gọi là sỏi san hô. Bệnh sỏi thận có thể gây ra các ảnh hưởng đến các cơ quan khác của đường tiết niệu.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của sỏi thận

Theo thống kê của Bộ y tế thì có đến 1/3 dân số mắc bệnh sỏi thận nhưng trong số đó chỉ 1/2 có biểu hiện triệu chứng. Chỉ khi sỏi thận xuất hiện ở niệu quản thì các triệu chứng mới thể hiện ra bên ngoài cho người bệnh biết, thường là những cơn đau rất dữ dội.

Những triệu chứng khác nữa mà các bệnh nhân sỏi thận sẽ nhận thấy, đó là:

• Đổ mồ hôi nhiều kèm theo các cơn sốt, ớn lạnh;
• Đau vùng lưng, đùi, bẹn hoặc cơ quan sinh dục;
• Tiểu gấp, tiểu có máu;
• Thường buồn nôn, ói mửa.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nhận thấy các dấu hiệu, triệu chứng trên xuất hiện đối với bản thân hoặc người thân thì hãy đến ngay bệnh viện để kiểm tra. Quan trọng hơn phải có được sự hỗ trợ ngay khi xuất hiện các triệu chứng sau:

• Khó tiểu hoặc tiểu có máu.
• Cơn đau hành hạ đến mức không thể nằm hoặc ngồi yên một chỗ.
• Cơn đau đi kèm với sốt, ớn lạnh hoặc ói mửa.

Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân dẫn đến sỏi thận

Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến mắc bệnh sỏi thận:

• Uống quá ít nước khiến các hợp chất tồn đọng lại thận, lâu dần hình thành sỏi.
• Chế độ ăn uống kém hợp lý, đặc biệt là lượng protein quá cao.
• Sỏi axit uric hình thành nhanh chóng bởi những người bị bệnh gout, chế độ ăn của họ quá thừa đạm.

Nguy cơ mắc phải

Những ai có nguy cơ mắc sỏi thận?

Bệnh sỏi thận là một bệnh rất phổ biến ở bất kỳ giới tính hay lứa tuổi nào. Tuy nhiên, số tuổi của người mắc bệnh thường tầm từ 40 tuổi trở lên. Bệnh này đang có xu hướng phổ biến hơn ở những người trẻ tuổi hoặc còn nhỏ tuổi.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi thận, bao gồm:

• Tiền sử gia đình có ông bà hoặc cha mẹ bị sỏi thận.
• Người bị thừa cân, béo phì.
• Người có chế độ ăn quá nhiều đường và muối.
• Người đã từng phẫu thuật đường tiêu hóa như tiêu chảy mãn tính, viêm ruột, quá trình tiêu hóa bị thay đổi làm cho việc hấp thụ canxi bất thường.
• Người mắc một số bệnh lý liên quan như: nhiễm trùng đường tiết niệu, nhiễm toan ống thận, cystinuria,…

Điều trị hiệu quả

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán sỏi thận

Các xét nghiệm phổ biến được thực hiện đó là xét nghiệm nước tiểu, chụp X-quang hoặc siêu âm vùng bụng. Kết hợp với điều tra tiền sử nhân thân, khám lâm sàng, các bác sĩ sẽ đưa ra những chẩn đoán về bệnh.

Những xét nghiệm này để xác định loại sỏi thận nào (sỏi thận gồm các loại: canxi, đá, axit uric, cystine hoặc struvite). Tuy nhiên chỉ có chụp CT mới phát hiện được sỏi axit uric và sỏi nhỏ chứ chụp X-quang không phát hiện được.

Nếu kết quả vẫn chưa thật sự rõ ràng, bệnh nhân sẽ được tiến hành chụp X-quang đặc biệt để tái hiện lại hình ảnh đường tiết niệu và tìm ra sỏi.

Phương pháp điều trị sỏi thận hiệu quả

Để điều trị sỏi thận hiệu quả nhất, các bác sĩ sẽ phải cân nhắc bởi nhiều yếu tố như: kích thước, số lượng viên sỏi, các viên sỏi đó có nguy cơ nhiễm trùng hay không. Nếu là sỏi thận nhỏ thì bệnh nhân có thể uống nhiều nước để thải ra ngoài mà không cần uống thuốc.

Bệnh nhân có thể được kê toa giảm đau hoặc thuốc kháng sinh để ngăn ngừa các bước tiến của bệnh cũng như các dấu hiệu nhiễm trùng.

Nếu sỏi quá lớn thì các bác sĩ có thể tiến hành điều trị cho bệnh nhân bằng các phương pháp: Soi niệu quản, phẫu thuật lấy sỏi qua da hoặc tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích (ESWL).

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh sỏi thận

• Uống nhiều nước, ít nhất là 2.5l nước mỗi ngày để dễ dàng loại các chất cặn ra ngoài cơ thể.
• Uống thuốc đúng liều, đúng giờ theo chỉ định của bác sĩ.
• Lắng nghe lời khuyên về chế độ dinh dưỡng của các chuyên gia.

• Mọi thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.