Tìm hiểu chung

Bong võng mạc là gì?

Võng mạc là lớp màn sau trong cùng ở phía sau của mắt có nhiệm vụ chuyển các điểm ánh sáng đi vào mắt thành hình ảnh và gửi chúng đến não.

Bong võng mạc là tình trạng võng mạc bị tách ra khỏi lớp của các mạch máu, nơi có thể cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho nó. Khi võng mạc bị bong, mắt có hiện tượng mờ hoặc chỉ thấy màu đen trong tầm nhìn của mình.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của bong võng mạc

Bong võng mạc thường có dấu hiệu cảnh báo rõ ràng, các triệu chứng thường gặp ban đầu là:

• Cảm giác có những hạt cộm, mảnh vụn trôi nổi trước mắt;
• Có ánh sáng nhấp nhánh trong một hoặc cả hai mắt;
• Sau lại chỉ thấy màu đen trong vùng nhìn của mình.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nguy cơ bong võng mạc dẫn đến mù hoàn toàn là rất cao. Vì vậy khi có dấu hiệu trên hoặc cảm nhận có sự bất thường nào về vấn đề thị lực, bạn nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và cấp cứu kịp thời. Nếu để bệnh lâu ngày, dù có được làm phẫu thuật thì khả năng mắt khỏi bệnh vẫn là rất thấp.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân dẫn đến bong võng mạc

Bong võng mạc xảy ra khi trong võng mạc xuất hiện lỗ nhỏ. Lỗ này có thể phát triển tại vùng võng mạc bị mỏng do lão hóa hoặc do các rối loạn võng mạc gây ra.

Chất dịch kính trong lòng mắt (chất lấp đầy vùng trung tâm của mắt) sẽ bị rò rỉ thông qua lỗ trên võng mạc và tích tụ lại phía sau võng mạc; lâu dần làm cho võng mạc tách ra khỏi thành mắt, khiến võng mạc không nhận được oxy và chất dinh dưỡng do các mạch máu mang lại.

Nguy cơ mắc phải

Những ai có nguy cơ bị bong võng mạc?

Bong võng mạc có thể xảy ra trong các trường hợp sau:

• Người từng có tiền sử bị bong võng mạc ở một mắt.
• Người trung niên trên 40 tuổi.
• Bị tật khúc xạ mắt như cận thị.
• Từng trải qua giải phẫu đục thủy tinh thể.
• Người mắc bệnh tiểu đường.
• Đã từng gặp chấn thương ảnh hưởng đến mắt.
• Có người thân trong gia đình bị bong võng mạc.

Điều trị hiệu quả

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán bong võng mạc

Để chẩn đoán hiện tượng bong võng mạc mắt, bác sĩ có thể sử dụng các xét nghiệm sau:

• Dùng một loại thấu kính đặc biệt kết hợp với ánh sáng để nhìn chi tiết bên trong mắt. Dựa vào xét nghiệm này có thể thấy được lỗ hỏng, vết rách hoặc tình trạng bong trên võng mạc.
• Tạo hình ảnh của mắt bằng cách sử dụng sóng âm thanh.

Phương pháp điều trị bong võng mạc hiệu quả

Nếu được xác định là võng mạc bị bong ra, bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh tiến hành phẫu thuật để phục hồi thị lực. Một số liệu trình thường được áp dụng trong quá trình phẫu thuật điều trị bong võng mạc là:

• Laser quang đông: Sử dụng laser để làm lành các vết rách, lỗ hỏng ở võng mạc mắt.
• Đông lạnh: Áp một đầu dò lạnh để làm đông vùng võng mặc quanh vết bong.

Tùy vào tình trạng của mỗi người mà bác sĩ sẽ cho lời khuyên về phương pháp điều trị phù hợp với bạn nhất.

Quy trình phẫu thuật bong võng mạc gồm các bước:

• Trước khi phẫu thuật, bạn có thể được đề nghị nhịn ăn trước 6 giờ; bạn có thể uống nước trước vài giờ.
• Tiến hành gây mê.
• Tiến hành phẫu thuật với phương pháp laser quang đông hoặc đông lạnh.
• Có thể loại bỏ dịch kính trong lòng mắt và thay thế bằng silicon hoặc bóng khí.

Phẫu thuật có thể kéo dài từ 90 phút cho đến 2 giờ đồng hồ tùy vào mức độ nghiêm trọng của bệnh.

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bong võng mạc

Khi phẫu thuật hoàn thành, bạn có thể được về nhà sau một ngày nằm viện để chủ động trong việc chăm sóc sức khỏe. Bạn có thể được kê một loại kính chuyên dụng để bảo vệ mắt và tối ưu tầm nhìn của mắt. Ngoài ra, một số điều bạn cần thực hiện để nhanh phục hồi mắt sau phẫu thuật là:

• Loại bỏ các chướng ngại vật trong nhà khiến bạn dễ té ngã.
• Điều chỉnh cường độ ánh sáng phù hợp.
• Tập thể dục thường xuyên để tăng cường sức khỏe; hãy nói chuyện với bác sĩ chuyên khoa về những môn bạn dự định tập luyện.
• Tuyệt đối không nên bơi lội vì nước trong hồ có thể ảnh hưởng xấu đến mắt.

**Lưu ý

Một số điều bạn cần biết khi điều trị bong võng mạc:

• Phẫu thuật là một điều tất yếu để trả lại thị lực bình thường cho bạn. Nhưng đây không hẳn là con đường chắc chắn khiến bạn lấy lại được tầm nhìn như ban đầu.
• Phẫu thuật có thể tiến hành lần 2 mới đem lại hiệu quả.
• Phải mất một vài tháng thì thị lực mới có sự tiến triển tốt.
• Không có cách phòng tránh nào cho hiện tượng bong võng mạc. Bệnh chỉ được nhận biết thông qua các dấu hiệu đã nói phía trên. Vì vậy, bạn chỉ có thể tầm soát bệnh bằng cách xem mình có mác phải một trong những yếu tố nguy cơ hay không.

• Mọi thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.