Tìm hiểu chung

Rubella là bệnh gì?

Bệnh rubella (hay còn gọi là sởi Đức) là bệnh truyền nhiễm do virus RNA thuộc nhóm Togavirus gây ra. Mặc dù triệu chứng đặc trưng là các nốt ban đỏ như bệnh sởi, nhưng rubella lại lành tính, không dễ lây nhiễm và nghiêm trọng như sởi. Trẻ em và người trưởng thành khi bị rubella không quá nguy hiểm, nhưng nếu bệnh xảy ra ở phụ nữ mang thai thì nguy cơ gây dị tật ở thai nhi là cực kì cao; nhất là phụ nữ mắc bệnh trong thời kì tam cá nguyệt thứ nhất. Hiện đã có vắc-xin phòng bệnh rubella.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng khi nhiễm rubella

Từ thời điểm người bệnh nhiễm virus RNA tới khi phát ra các triệu chứng đầu tiên là từ 12 – 23 ngày. Đây được gọi là thời kỳ ủ bệnh. Ở thời điểm này, người bệnh vẫn chưa có bất kỳ triệu chứng nào nhưng virus đã nhiễm vào cơ thể.

Sau đó là thời kỳ phát bệnh, người bệnh sẽ có các triệu chứng sau:

• Sốt trên 37 độ, có kèm đau họng, đau nhức người và có thể kèm đau mắt;
• Phát ban, thông thường xuất hiện ở đầu trước sau đó sẽ lan xuống toàn cơ thể;
• Sổ mũi, nghẹt mũi;
• Viêm kết mạc;
• Đau khớp, nổi hạch sau tai.

Các triệu chứng này sẽ kéo dài từ 3 – 4 ngày rồi tự hết. Riêng triệu chứng đau khớp có thể kéo dài lâu hơn. Sau khi khỏi bệnh, người bệnh sẽ có miễn dịch suốt đời với bệnh, nghĩa là sẽ không bị mắc bệnh trở lại.

Biến chứng có thể gặp khi nhiễm rubella

Tuy bệnh rubella là một bệnh lành tính nhưng lại khá nghiêm trọng do có khả năng gây nên những dị tật bẩm sinh nặng nề ở bào thai. Phụ nữ mang thai nếu mắc bệnh rubella trong 3 tháng đầu của thai kỳ sẽ dễ bị những tai biến như sẩy thai, thai chết lưu hoặc gây nên những dị dạng cho thai nhi sau khi sinh như: các khuyết tật về tim, đục thủy tinh thể, điếc bẩm sinh, chậm phát triển trí tuệ…

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, đặc biệt là phát ban, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Với phụ nữ mang thai, bác sĩ sẽ cho làm xét nghiệm rubella và tiêm ngừa khi cần thiết. Hoặc nếu bạn đang có ý định mang thai, bạn cũng nên đến gặp bác sĩ để được tư vấn tiêm ngừa.

Nguyên nhân gây bệnh

Nguyên nhân dẫn đến rubella

Virus rubella tồn tại trong dịch tiết của người bệnh và khi người bệnh hắt hơi, sổ mũi, ho,… các virus theo tuyến dịch từ người bệnh mà lây nhiễm cho người khác. Người bệnh rubella có thể lây nhiễm bệnh cao nhất vào thời điểm từ 1 tuần trước khi các triệu chứng xuất hiện cho đến 1 tuần sau khi các triệu chứng đã hết.

Nguy cơ mắc phải

Những ai có nguy cơ nhiễm rubella?

Mọi người đều là đối tượng cảm nhiễm. Trẻ em và thai phụ có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn và để lại di chứng nặng nề hơn. Bệnh lây qua đường hô hấp, khi tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hoặc khi sử dụng các vật dụng cá nhân có chứa dịch tiết của người bệnh.

Yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm rubella, bao gồm:

• Người chưa từng bị rubella hoặc chưa tiêm ngừa vắc-xin phòng bệnh.
• Đi đến những vùng đang có dịch bệnh.

• Truyền từ mẹ sang con qua nhau thai.
• Dùng chung đồ dùng cá nhân với người bệnh.
• Môi trường khép kín như trại lính, trường học.

Điều trị hiệu quả

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán bệnh rubella

Do các triệu chứng của bệnh không được rõ ràng nên để phát hiện bệnh cũng khá khó khăn. Bác sĩ thường chẩn đoán bệnh bằng cách xem xét các triệu chứng của người bệnh, khám lâm sàng, hỏi về tiền sử tiếp xúc. Nếu bạn đã từng tiếp xúc với người bệnh hoặc có các yếu tố nguy cơ, bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch ở cổ họng, mẫu máu, nước tiểu để tiến hành xét nghiệm tìm virus.

Phương pháp điều trị bệnh rubella hiệu quả

Bệnh rubella hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Rubella là một bệnh lành tính, ít có biến chứng nguy hiểm và người bệnh tự đề kháng với virus rubella vĩnh viễn sau một lần mắc bệnh. Việc điều trị chỉ làm giảm các triệu chứng do bệnh gây ra. Bạn có thể dùng paracetamol để hạ sốt và giảm đau, hoặc có thể dùng kem bôi ngoài da nếu bị ngứa.

Trong trường hợp người bệnh là phụ nữ mang thai, bác sĩ có thể chỉ định kháng nguyên rubella để giúp thai phụ có đề kháng với virus, nhưng việc này không thể loại trừ nguy cơ thai nhi bị dị tật khi sinh ra.

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh rubella

• Tuân thủ theo các hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị.
• Cho người bệnh ăn thức ăn mềm, lỏng, dễ tiêu.
• Uống nhiều nước.
• Ăn nhiều trái cây.
• Vệ sinh mũi họng hằng ngày bằng dung dịch nước muối sinh lý.

• Thăm khám định kì để được theo dõi tình trạng sức khỏe, diễn tiến của bệnh.
• Liên hệ ngay với bác sĩ khi có những cơ thể có những bất thường trong quá trình điều trị.

Phương pháp phòng ngừa hiệu quả

Bệnh Rubella tuy là bệnh lành tính nhưng nếu gặp ở trẻ nhỏ và phụ nữ mang thai có thể gây biến chứng. Vì vậy cần tiêm phòng vắc- xin cho trẻ và phụ nữ có thai.

Một số biện pháp phòng ngừa:

• Phát hiện bệnh sớm để tránh lây lan cho người khác.
• Khi trong nhà có người bị bệnh cần phải được cách ly.
• Phụ nữ mang thai do cơ thể rất yếu, dễ để lại các di chứng nặng nề cho thai nhi nên cần tránh tiếp xúc tuyệt đối với người bệnh.
• Khi cần tiếp xúc với người bệnh thì phải đeo khẩu trang, sau khi tiếp xúc phải rửa tay ngay bằng xà phòng.

• Mọi thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng thuốc phải tuân theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên môn.